Kamienne kręgi - Cmentarzysko w Węsiorach

Kamienne kręgi - Cmentarzysko w Węsiorach – miejsce pochówku Gotów i Gepidów z I-III wieku. Na cmentarzysku są kręgi kamienne i kurhany.

            Historia kontaktów ze Skandynawią. Kontakty ludności ze Skandynawii z ludnością zamieszkującą wówczas Pomorze (ludność kultury łużyckiej) sięgają czasów wczesnych bo ok. 1300 r. p.n.e. W zasadzie jedynym ograniczeniem kontaktów była zdolność pokonania morza. Ludność kultury łużyckiej opuściła swoje ufortyfikowane grody już w IV w. p.n.e. Goci i Gepidzi natomiast znaleźli się na Pomorzu przybywając z obszaru dzisiejszej południowej Szwecji w I w.n.e. Tworzyli z tubylczą ludnością spoistą kulturę zwaną kulturą wielbarską. Wędrówka Gotów i Gepidów[edytuj. Drogę przebytą pomiędzy I-V w. przez Gotów i Gepidów znaczą kamienne kręgi i kurhany. Zachowało się wiele cmentarzysk ale nie wszystkie jakie znajdowały się niegdyś na Pomorzu. Obrządek pogrzebowy tego ludu spowodował właśnie taki wygląd cmentarzysk. Wykonane przez archeologów zdjęcia jeszcze w 1947 roku w Węsiorach pokazują również otwarte groby (bo takie były). Muzeum Archeologiczne w Gdańsku udostępnia w swoich gablotach bardzo dużo zabytków znalezionych w cmentarzysku w Węsiorach. Podobna biżuteria i przedmioty codziennego użytku są udostępniane w muzeum w Toledo (Hiszpania) - tam właśnie dotarli Goci i Gepidzi szukając swojego miejsca do życia.

Na cmentarzysku są następujące formy nagrobków:

kręgi kamienne,

kurhany z kręgami koncentrycznymi,

kurhany ze stelami i bez nich,

groby płaskie ze stelarni i bez nich.

W powyżej wymienionych obiektach stosowano następujące rodzaje pochówka:

groby popielnicowe czyste i obsypane szczątkami stosu,

groby jamowe z czysto przemytymi kośćmi lub ze zsypanym stosem,

groby szkieletowe,

groby z popieliskiem.

Najciekawszymi obiektami są niewątpliwie kręgi, znane także z terenów północnej Europy, z Norwegii (z prowincji: Hordaland, Rogaland, Yest-Agder, Aust-Agder, Yestfold i Ostfold), z Niemiec (z północno-zachodniej i zachodniej Meklemburgii) i z Polski (z Pomorza Wschodniego oraz Mazur).

Kontrowersje[edytuj

Powszechnie uznana w środowisku naukowym i obowiązująca obecnie teoria na temat funkcji kręgów kamiennych wysunięta została przez badacza kultury wielbarskiej, Ryszarda Wołągiewicza. Odrzucił on stanowczo wcześniejsze hipotezy identyfikujące kręgi jako specyficzne formy pochówku (nagrobka). Na podstawie legend i podań skandynawskich oraz w oparciu o przeprowadzone badania uznał te konstrukcje za miejsca wieców i sądów plemiennych. Sporadyczne pochówki znajdujące się w obrębie kamiennych kręgów miały się tam znaleźć już po zaprzestaniu użytkowania ich jako miejsc spotkań.

źródło tekstu:

wikipedia